SSH چیست و چه کاربردی دارد ؟

  SSH (اس اس اچ) مخفف عبارت «Secure Shell» (پوسته امن) می باشد. اس اس اچ یک راهکار و بهتر است گفت پروتکل طراحی شده برای برقراری اتصال امن میان کاربر (Client) و سرور (Server) می باشد. با کمک پروتکل های مختلفی که تعدادی از آنها را در بالا ذکر نمودیم، می توان از طرف کلاینت به سمت سرور اطلاعات را ارسال نمود. اما این میان تفاوت اس اس اچ چیست؟ ما در اتصال با پروتکل اس اس اچ قبل از ارسال هر اطلاعات آنها را رمزنگاری نموده و در سمت مقابل رمز گشایی می نماییم. البته این کار توسط خود سیستم و بدون دخالت کاربر انجام می پذیرد. این پروتکل را می توان به نوعی نسخه امن اتصال Telnet (تل نت) نیز نامید. بد نیست حالا که مفصل به بررسی این مسئله می پردازیم که اس اس اچ چیست، اشاره ای هم بکنیم که اس اس اچ تحت استاندارد پروتکل IEFT می باشد. استاندارد IEFT که برگرفته از عبارت «Internet Engineering Task Force» می باشد از سال ۱۹۸۶ بسیاری از پروتکل های اینترنت را تحت پوشش خود قرار داده است. در حال حاضر پروتکل اس اس اچ در ۲ نسخه SSH-1 و SSH-2 در اکثر سیستم عامل ها در دسترس می باشد. به طور پیش فرض امکان اتصال از طریق هر دو نسخه وجود دارد مگر در سمت سرور و در فایل کانفیگ س اس اچ تنظیم شده باشد که تنها از نسخه ۱ یا مثلا ۲ پشتیبانی نماید. استفاده‌های متداول از پروتکل SSH از این پروتکل در شبکه‌های شرکتی برای موارد زیر استفاده می‌شود: فراهم کردن دسترسی امن برای کاربران انتقال‌ فایل‌ها به‌صورت خودکار صدور فرمان از راه دور مدیریت زیرساخت شبکه و سایر اجزای سیستمی

تاریخچه و نسخه های پروتکل SSH

پروتکل اس اس اچ دارای نسخه های مختلفی است که در طول زمان معرفی شده و همچنان نیز از آنها استفاده می شود. این نسخه ها در مواردی با یک دیگر تفاوت دارند که در ادامه به توضیح کامل در مورد نسخه های پروتکل اس اس اچ و تفاوت آنها می پردازیم. نسخه SSH-1 اولین نسخه از پروتکل اس اس اچ شناخته می شود که توسط محقق فناوری دانشگاه Helsinki فنلاند ، Tatu Ylönen طراحی و معرفی شد و هدف آن جایگزینی اس اس اچ برای پروتکل هایی مثل rlogin ، TELNET ، rsh و … بود که در اکثر این پروتکل ها امنیت و محرمانه بودن اطلاعات تایید نمی شود و تایید هویتی قوی نیز وجود نداشت. Tatu Ylönen در July 1995 پروتکل اس اس اچ را به عنوان یک نرم افزار رایگان منتشر کرد و به سرعت در سراسر جهان مجبوب شد به طوری که در پایان سال 1995 پروتکل اس اس اچ بیش از 20,000 کاربر در 50 کشور دنیا داشت. همچنین طی یک تخمین تا سال 2000 ، برآورد شده است که در حدود 2 میلیون نفر در سراسر جهان از اس اس اچ استفاده می کردند. در نسخه های اصلی اس اس اچ از نرم افزار های رایگانی مثل GNU libgmp استفاده می شود اما در نسخه های بعدی که توسط SSH Communications Security ( تاسیس شده توسط Ylönen ) منتشر شد ، به نرم افزاری انحصاری تبدیل شدند. نسخه SSH-2 در سال 2006 یک نسخه جدید از اس اس اچ توسط IETF منتشر شد که با نام SSH-2 به عنوان یک استاندارد پذیرفته شد و به دلیل تفاوت هایی که با نسخه SSH-1 دارد ، با این نسخه سازگار نیست. SSH-2 از لحاظ ویژگی های امنیتی بهبود یافته و قابلیت های بیشتری نسبت به نسخه SSH-1 دارد که عبارتند از توانایی اجرای هر تعداد نشست دلخواه در یک اتصال اس اس اچ یا همان run any number of shell sessions over a single SSH connection. با توجه به اینکه تا آن زمان SSH-1 یک نسخه محبوب شناخته می شد و SSH-2 نیز برتری های قابل توجهی نسبت به آن داشت ، برخی از پیاده سازی ها مثل libssh و Dropbear تنها از نسخه پروتکل SSH-2 پشتیبانی می کنند.

برخی از اصطلاحات رایج در SSH:

حال که کمی با مفهوم و نحوه‌ی عملکرد اس اس اچ آشنا شدیم، بد نیست با چند اصطلاح رایج در این زمینه آشنا شویم: SSH: نشان‌دهنده‌ی پروتکل SSH (با حروف بزرگ) ssh: نشان دهنده‌ی نرم‌افزار سمت کاربر ssh (با حروف کوچک) SSHD: نشان‌دهنده‌ی Daemon این سرویس در لینوکس. SSH1: اشاره به نسخه‌ی اولیه‌ی این پروتکل دارد. SSH2: نسخه‌ی تجاری و غیر رایگان این پروتکل. OPEN SSH: نسخه‌ی متن باز یا Open Source این پروتکل.

چگونه می‌توانیم به SSH در یک سرور متصل شویم؟

در سیستم‌عامل ویندوز نمی‌توانید به طور مستقیم به SSH متصل شوید، برای اتصال به این پروتکل به یک برنامه‌ی واسط به نام PuTTY احتیاج خواهید داشت پس از دانلود و نصب این نرم‌افزار با وارد کردن آدرس IP و پورت اس اس اچ می‌توانید به این پروتکل در سرور متصل شوید. در سیستم‌عامل‌های لینوکس و مک می‌توانید به راحتی و بدون نیاز به نرم‌افزار جانبی، تنها از طریق محیط ترمینال به اس اس اچ در یک سرور متصل شوید، برای این منظور کافیست Terminal را باز کرده و دستورات زیر را در آن وارد کنید: ssh root@serverip –p port در دستور بالا می‌توانید به‌جای root نام‌کاربری خود در سرور و به جای serverip و port نیز به ترتیب آدرس سرور و شماره‌ی پورت اس اس اچ را وارد کنید. در محیط اندروید نیز با استفاده از نرم‌افزاری به نام ConnectBot می‌توانید به پروتکل اس اس اچ در یک سرور از راه دور متصل شوید. برای خواندن مقالات مرتبط و بیشتر به وبلاگ آسان رایان مراجعه کنید.